Steden in Friuli-Venezia Giulia

Trieste

© Foto Marco Milani

Trieste is een sfeervolle universiteitsstad, grenzend aan Slovenie en gelegen aan de Mare Adriatico. Deze actieve handels- en havenstad werd na WOII een 'vrije stad' en werd pas in 1954 (!) deel van Italië, daar waar de 'rest' van Italie dit bijna honderd jaar eerder deed.

In deze stad hangt dan ook een aparte sfeer: naast Italiaans en Oostenrijks doet het hier ook een beetje 'Parijs-achtig' aan. Grote, statige gebouwen, brede lanen. Het hart van de benedenstad wordt gevormd door de Piazza Unità d'Italia. Dit plein dat met één kant aan de zee grenst, kent sfeervolle gebouwen en terrassen en is tevens het grootste plein van Italië. Dat wordt dus genieten van een espresso op het hieraan gelegen terras van het stijlvolle Caffe degli Specchi, een van de meest geliefde afspreekpunten van de Triestini. Illy caffè uiteraard, want die komt hier vandaan. Uitzicht op zee, wie doet je wat. Alhoewel, 's winters wordt de stad geteisterd door de Bora, een stormachtige wind, waarbij de Triestini zich vasthouden aan speciale touwen om niet omver geblazen te worden....

Op een heuvel in de bovenstad ligt de Cattedrale di San Giusto. In het naastgelegen kasteel en museum bevindt zich het Museo Civico di Storia e Arte waar je je kunt verdiepen in de geschiedenis van de streek. Bovendien heb je vanuit de omringende tuinen een geweldig uitzicht over de zee. Met wat moeite zie je onder je wellicht ook nog de Bagni Laterna liggen. Het enige strand in Italië waar nog gescheiden zwemmogelijkheden zijn voor mannen en vrouwen.

© Foto Marco Milani

De favoriete passeggiata van de Triestini begint op de Riviera di Barcola en eindigt bij het Castello di Miramare. Het, letterlijk, schitterende witte kasteel in een groots aangelegd park met bijzondere en exotische beplanting, is in 1860 gebouwd als zomerverblijf voor de aartshertog Maximiliaan van Habsburg. Een blik over de azuurblauwe zee maakt meteen duidelijk waarom hij deze plek had uitgekozen. Lang heeft hij er niet van kunnen genieten want een paar jaar later werd hij in Mexico vermoord. Het interieur dateert overigens nog uit die periode en kan bezichtigd worden. Tegenwoordig is de Riserva Marina van het WWF er gevestigd en kun je het onderwaterleven van de Golfo di Trieste aanschouwen. Iets ten noorden van de stad ligt de Grotta Gigante, zoals de naam al zegt een enorme grot (130 x 65 meter, en 107 meter hoog!) vol stalagmieten en stalagtieten. Een indrukwekkend schouwspel.

Tip: Trieste in Tazzina, de prepaid koffiekaart

Koffieliefhebbers opgelet want in Trieste kun je met de Trieste in Tazzina-kaart voor maar 3 euro in 6 verschillende bars koffie proeven. De kaart is te koop bij het FVG Tourist Infopoint en is 48 uur geldig. Kijk op de (engelstalige) website voor meer informatie over de koffiekaart.

Meer informatie over Trieste.

Udine

Udine, een stad naar menselijke maat, die haar bloeitijd kende in de Renaissance. Het is een heerlijke stad om doorheen te wandelen. Het hart van de stad wordt gevormd door de Piazza Matteotti dat 'één van de mooiste Venetiaanse pleinen van het vasteland' genoemd wordt. Het pittoreske plein wordt omzoomd door oude huizen met arcades waaronder groenten, fruit en bloemen worden verkocht. Elke eerste zondag van de maand wordt op het midden van het plein Il mercatino dell'antiquariato, de antiekmarkt, gehouden. De stad wordt ook in één adem genoemd met de schilder Tiepolo. In de Duomo vind je dan ook nog een paar mooie werken van zijn hand. Vanuit de Arco Bollani, die ontworpen is door Palladio, leidt een trap omhoog met daarlangs arcades in Venetiaans Gotische stijl. De trap eindigt op de top van de heuvel bij het 16e eeuwse Castello, kasteel, waarin de kunst-en archeologische collectie van twee musea zijn ondergebracht. Aan de voet van deze heuvel staat ook de elegante Torre dell'Orologio, een markant punt voor wie Udine ooit eens heeft bezocht. De torre bevindt zich op de Piazza della Libertà als onderdeel van de renaissancistische Porticato di San Giovanni met haar karakteristieke lange portico op slanke zuilen. Op de torre uit 1527 staan de venetiaanse leeuw en twee moren die de uren slaan.

Meer informatie over Udine.

Iets ten zuidwesten van Udine, bij het plaatsje Passariano di Codroipo, ligt de beroemde Villa Manin. De statige barokke villa is gebouwd in het midden van de 16e eeuw voor Ludovico Manin, de laatste doge van Venezia, als blijk van zijn rijkdom en zijn trouw aan de toenmalige Venetiaanse republiek. De villa ligt in een prachtig, parkachtig landschap en is door de eeuwen heen het toneel geweest van vele belangrijke internationale gebeurtenissen. In 1969 is de villa geheel gerestaureerd en vormt nu vooral een toneel voor de diverse podiumkunsten (zang, dans en theater). Een hele belevenis om in dit schitterende gebouw een voorstelling bij te wonen. Iets minder cultureel, maar ook heerlijk is gewoon een wandeling door de schitterende omringende tuinen.

Pordenone

© Foto: Alessandro Castiglioni

Het oude gedeelte van het provinciestadje Pordenone bestaat uit één lange straat, de Corso Vittorio Emanuele (hoe kan het ook anders!). Langs deze straat vind je mooie roze bakstenen huizen met arcaden en op sommige plaatsen tref je nog verbleekte gevelfresco's aan. In het centrum vind je verder ook nog mooie, statige Venetiaanse gebouwen, zoals bijvoorbeeld de dom. Tegen het decor van dit stadje is het aangenaam winkelen in één van de vele, kleine winkeltjes.

Meer informatie over Pordenone.

Spilimbergo

Dit stadje is het internationale centrum van de mozaïekkunst die daar al eeuwen bestaat. De natuurlijk gekleurde steentjes die werden verzameld aan de oevers van de rivier Tagliamento werden professioneel versneden en in een patroon op de vloer van de Basilica di Aquileia gelegd. Deze vloer werd dan ook het symbool van de mozaïekkunst en daarmee werd de basis gelegd voor de Scuola di Mosaico waar je in drie jaar kunt worden opgeleid tot kunstenaar. In de stadjes Fanna en Sequals vind je ook mooie, met mozaiek geplaveide straten, muren en fonteinen. Natuurlijk kun je in één van de kleine winkeltjes een herinnering aanschaffen aan deze unieke kunst die je dus gewoon in je koffer meer naar huis kunt nemen. Spilimbergo is tevens de bakermat van de terrazzieri, de ambachtslui die granitovloeren leggen en al eeuwen uit deze streek komen. In de twintiger en dertiger jaren trokken veel terrazzieri naar Nederland en daarom liggen in de huizen uit die tijd de toen al zo populaire granitovloeren. Het kan verkeren: in de middeleeuwen werd granito beschouwd als het arme broertje van de mozaïekvloer...

Meer informatie over Spilimbergo (it)

Foto's: APT TurismoFVG.